……..Γυρίσαμε μετά εδώ, ήρθαν τα ελικόπτερα.
Μετά ξαναπήγα το 70 με τον Αθανάσαινα. Τον ξέρεις τον Αθανάσαινα; Τον Αρίστο.
Πήγαμε στο σχολείο των οργάνων, που για εδώ στην Ελλάδα ήταν ταμπού ότι απαγορευόταν γιατί δεν υπήρχαν νόμοι, ξέρεις οι κανόνες εναερίου κυκλοφορίας είναι νόμος του κράτους. Δεν υπήρχε καμία πρόβλεψη. Οι δε αεροπόροι δεν πετούσαν ποτέ τη νύχτα ακόμα. Αν και αυτοί τότε τι είχαν; Κάτι ελικόπτερα είχαν τα Η-19, κάτι μπαχατέλες. Και πήγαμε με τον Αθανάσαινα εκεί πέρα και εκεί τραβήξαμε γερό κουπί. Εκεί στεναχωρηθήκαμε πολύ. Γιατί η εκπαίδευσή μας στα θέματα αυτά ήταν πολύ ατελής εδώ στην Ελλάδα. Αρκεί να σου πω ότι…, ήταν οργανωμένοι όμως οι Αμερικανοί, να φανταστείς ότι το σχολείο των οργάνων το οποίο είχε θεωρητικό μέρος το οποίο αποτελείτο από τόμους τους νόμους της αεροπορίας, της αεροναυτιλίας της,…, της…, της.., τα μάθαμε μόνοι μας. Ούτε ένας δεν μπήκε στον κόπο να μας πει ξέρετε αυτό γίνεται έτσι.
Πώς γινόταν. Στην αρχή είχαμε τρεις εβδομάδες που αρχίζαμε στις 7 η ώρα και τελειώναμε στη 1. Αν ήθελες ήσουν μέσα στην τάξη, αν ήθελες ήσουν απέξω και έπινες καφέ ή δεν έμπαινες καθόλου. Την πρώτη μέρα που πήγαμε μας είπαν έτσι και έτσι κύριοι εδώ είναι η θέση σας, καθίστε, εδώ πάνω στην έδρα θα βρίσκεται πάντα ένας εκπαιδευτής ο οποίος δεν θα σας απασχολεί καθόλου, αν θέλετε εσείς απασχολείστε τον, και μέσα έχει ένα δωματιάκι που είχε βιβλιοθήκες με βιβλία. Λέει «είστε υποχρεωμένοι, (αν θυμάμαι καλά, ήταν 35 τα βιβλία; 35 αντικείμενα. Κάθε αντικείμενο έχει και ένα βιβλίο) , θα τα μελετάται, θα γράφεται το τεστ και θα αυτοβαθμολογήστε. Ότι απορία έρχεται θα ρωτάτε κατ’ιδίαν τον εκπαιδευτή». Όχι θα σηκώνεσαι και θα λες «κύριε εκπαιδευτά…» γιατί οι άλλοι μελετάγανε. Έτσι, αν είχες απορία πήγαινες επάνω και το ρώταγες, και εκείνος σου έλεγε. Τι ήταν αυτά τα βιβλία. Αυτά τα λέγανε, προγραμματισμένα κείμενα «program text». Φερειπείν για την μετεωρολογία ας πούμε άνοιγες την πρώτη σελίδα και σου έλεγε ότι υπάρχουν τριών ειδών σύννεφα ένα, δύο, τρία, γύριζες την σελίδα από πίσω. Σε ρώταγε «πόσων ειδών σύννεφα έχουμε;». Αν θυμόσουνα την απάντηση σημείωνες, και πάλι στην επόμενη σελίδα είχε κάποιο κείμενο που σου έλεγε ορισμένα πράγματα, γύριζες σελίδα και σε ρωτούσε από αυτά που διάβασες προηγουμένως. Δεν ήταν απλά τα πράγματα, έπρεπε να το έχεις καταλάβει αυτό που διάβασες για να απαντήσεις. Και ούτω καθεξής και έφτανες στο τέλος και σου είχε ένα τεστ το οποίο αφορούσε το σύνολο του βιβλίου. Και έπρεπε να αυτοβαθμολογηθείς ώστε να πάρεις στο κάθε βιβλίο όπως σου έλεγε στην αρχή ότι έπρεπε να πάρεις πάνω από τόσο για να θεωρείς τον εαυτό σου ότι έχεις πετύχει.
Όταν τελείωσε αυτή η εκπαίδευση την οποία κανένας δεν σε αξιολόγησε, αξιολογήθηκες μόνος σου, τα διάβασες και αξιολογήθηκες μόνος σου. Αλλά είχε το εξής, είχε το link trainer…
Σαν αυτό που είχαμε κάτω στη ΣΑΣ, κάτι ανάλογο;
Κάτι ανάλογο αλλά εκεί ήταν link trainer, τέλος πάντων. Δηλαδή μια φορά την μέρα εκεί που καθόμασταν έλεγε με αυτή τη σειρά στο link trainer. Πήγαινες εκεί και σου έβαζε ασκήσεις, ασκήσεις των βασικών οργάνων όχι αεροναυτιλία αλλά να μπορείς να πετάς το ελικόπτερο με τα βασικά όργανα που λέμε. Δηλαδή υψόμετρο, ταχύμετρο, στροφών και κλίσεων, αυτά. Όχι ναυτιλία. Και σε αυτά έδινε «patterns». Σου έλεγε θα απογειωθείς στην κατεύθυνση τάδε, μετά δύο λεπτά θα στρίψεις στην κατεύθυνση τάδε, σου έδινε το «pattern» ποιο ήταν να πετάξεις και σε έβαζε μέσα, ήταν σαν κάσες, σου έκλεινε το κουβούκλιο, σκοτάδια, άναβες τα φωτάκια, τα όργανα σου κτλ και ξεκίναγες και έκανες τα «pattern», την άνοδό σου κανονικά στην κατεύθυνση που σου είχε πει. Σ’ αυτά και εγώ και ο Αθανάσαινας, ήμασταν φάβες, διότι τέτοια εκπαίδευση δεν είχαμε υποστεί ποτέ. Δηλαδή βασικά όργανα ελικοπτέρου, εξάλλου και τα ελικόπτερα που είχαμε τα 13άρια που πετάγαμε δεν είχαν φερειπείν τεχνητό ορίζοντα. Τέλος πάντων ζοριστήκαμε εκεί πέρα αρκετά αλλά δεν ήταν καθοριστικό το στάδιο αυτό. Παρόλο ότι δεν τα καταφέρναμε στα βασικά όργανα δεν ήταν καθοριστικό.
Καθοριστικό ήταν μετά όταν πήγαμε στο fly line κάτω στο ελικοδρόμιο και αρχίσαμε να πετάμε. Εκεί πάλι πετάγαμε μια ορισμένη ώρα κάθε μέρα ο καθένας στάνταρ, έβρεχε, χιόνιζε, γινόταν χαλασμός Κυρίου έπρεπε να πετάξουμε. Πετάγαμε. Και ήταν ως εξής το πρόγραμμα: αν ήμασταν πρωινοί πηγαίναμε στις 6 η ώρα το πρωί, αν ήμασταν απογευματινοί πηγαίναμε 12-1 το μεσημέρι και αν είμαστε βραδινοί πηγαίναμε 8 το βράδυ. Κάθε μία εβδομάδα εκ περιτροπής, δηλαδή πέταγες μια βδομάδα νύχτα συνέχεια αλλά πέταγες όργανα. Εκεί, πάλι έξυπνα οι Αμερικανοί όταν μπαίναμε στην αίθουσα για το briefing, σήμερα θα κάνουμε αυτές τις ασκήσεις φερειπείν στα όργανα, είχαμε στον πίνακα γραμμένες ορισμένες ερωτήσεις. Πέντε δέκα ερωτήσεις. Οι οποίες έλεγαν σε πιο manual, σε ποια σελίδα και σε ποια παράγραφο αναφέρεται το τάδε. Ε, σου ομολογώ μεγαλύτερο ζόρισμα από αυτό δεν υπάρχει. Να χτυπιέσαι, να έρχεται πρωί να λες θα πάω να πετάξω και να είσαι ξύπνιος και να ψάχνεις τα βιβλία να διαβάζει και να ξαναδιαβάζεις και να ξαναδιαβάζεις και να ξαναδιαβάζεις και να μη βρίσκεις που είναι αυτή η λεπτομέρεια. Θέλω να σου πω τι έξυπνος τρόπος να σε κάνουνε να διαβάζεις. Και ξέρεις ποια η σημασία του πράγματος; Ότι με τον τρόπο αυτό τα εντυπώνεις πολύ πιο καλά. Διότι επειδή ψάχνεις να βρεις τη λεπτομέρεια, περιδιαβάζεις όλο το βιβλίο και βλέπεις τούτο το κεφάλαιο που έλεγε αυτά δεν είναι, σου αποτυπωνόταν. Και την επόμενη μέρα που πηγαίναμε άρχιζε πάλι έτσι: «Τι είχαμε χθες;» έλεγε ο αρχιεκπαιδευτής, «να μας πει ο τάδε που το λέει εκείνο», «στο τάδε εγχειρίδιο, στην τάδε σελίδα», «σωστό – λάθος», και ούτω καθεξής, περάσαμε τις επόμενες ερωτήσεις για την επόμενη μέρα. Και πηγαίναμε με τον εκπαιδευτή τώρα να πετάξουμε. Ο εκπαιδευτής πριν μπούμε μέσα τώρα, μας έκανε πάλι ξεσκόνισμα σε ερωτήσεις. Στα θεωρητικά από αυτά που είχαμε μάθει από τα βιβλία που υποτίθεται των προγραμματισμένων κειμένων και από αυτά που κάθε μέρα μας τύχαιναν. Οπότε ήθελες δεν ήθελες μόνος σου γινόσουν αεροπόρος. Έκανες και την πτήση με αυτούς οι οποίοι ήτανε σκυλιά, όταν λέω σκυλιά, σκυλιά. Και να πετάς τώρα πάνω από τις ζούγκλες της Alabama νύχτα και να λες « πώς στο διάολο βρέθηκα εγώ να πούμε από το Παγκράτι που εμένα εδώ πέρα και να πετάω έτσι», πολλές φορές αναρωτήθηκα.
Ήρθαμε εδώ, πήγαμε να αξιοποιήσουμε τις γνώσεις μας αλλά στην Ελλάδα δεν μπορείς να τις αξιοποιήσεις απόλυτα γιατί καταρχήν θέλει μεγάλη προσοχή στο υλικό, διότι το υλικό είναι δυσαναπλήρωτο, δεν μπορείς να κάνεις αυτοπεριστροφή και να σου σπάσει το ελικόπτερο, άντε να δικαιολογηθείς μετά. Θα σε πετάξουν έξω… Μετά από συγκυρίες, άντε να κάνεις και χρόνο διοικήσεως, θέλουν τριβή και συνέχεια αυτά.
Αυτές είναι πιο ισχυρές μου εμπειρίες είναι από κει.
Συντάκτης: Δημήτριος Σαμπάνης
τέλος 4ης σελίδας
ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ ΣΤΡΑΤΟΥ 