ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΟ UH-1H HUEY

40 ΧΡΟΝΙΑ HUEY

(ή Οι Αναμνήσεις Μιας Εφηβικής Συμμετοχής)

Γραμμένο από τον Δημήτρη Σαμπάνη

Ξημέρωμα του 1969. Η Αεροπορία Στρατού των Όπλων και των Σωμάτων, ετοιμάζεται να κάνει το πρώτο μεγάλο βήμα στον τομέα των τακτικών μεταφορών και στη μετέπειτα εξέλιξη της.

Είμαστε στον μήνα Ιανουάριο 1969.

Στο χώρο του 25ου Συνεργείου Επισκευών, στο αεροδρόμιο της Πάχης ο πυρετός έχει ανέβει εδώ και λίγες εβδομάδες. Κιβώτια  ξεφορτώνονται από τα φορτηγά με προέλευση τον Πειραιά, που περιέχουν ατράκτους, στροφεία, λοιπά υλικά. Οι συναρμολογήσεις ξεκινούν από το πρωί μαζί με το υπόλοιπο πρόγραμμα της ημέρας και τις λοιπές υποχρεώσεις και συνεχίζονται μέχρι τα μεσάνυχτα.

Φωτογραφία παρμένη από το 1ο τεύχος (Ιανούριος 1971) του περιοδικού ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΤΗΣΕΩΝ του ΓΕΣ/ΔΑΣ. Είναι η τελετή απονομής πτυχίων στους νέους χειριστές την 12-9-1970, στη ΣΑΣ.

Τα πρώτα συναρμολογημένα UH-1H που ανήκουν στη ΣΑΣ (Iroquois κατά την Bell, Huey κατά τον Αμερικανικό Στρατό), χωρίς τα ελληνικά call signs και τα εθνόσημα, μόνο με τα μαύρα προειδοποιητικά, σταθμεύουν αρχικά στην πίστα που βρίσκεται μπροστά από την παλιά λέσχη. Ουσιαστικά στον χώρο που είναι μετά την είσοδό του στρατοπέδου ΔΕΛΑΠΟΡΤΑ και ελαφρώς προς τα δεξιά, όπως μπαίνει κάποιος.

Από εκεί εκτελούν τις πρώτες δοκιμές αποδοχής. Γρήγορα τα δέκα (10) πρώτα Huey (ΕΣ601-ΕΣ610) παίρνουν τη θέση τους στις πίστες και στον αέρα του κύκλου του αεροδρομίου. Σε λίγο διάστημα αρχίζουν να οργώνουν τους Ελληνικούς Ουρανούς.

Όλοι βοηθούν όπως μπορούν στο εγχείρημα της ένταξης τους με τα εθνικά μας χρώματα. Ο χρόνος πιέζει και κάθε «βοήθεια» ευπρόσδεκτη. Μου «ανατίθεται» ο σχεδιασμός του Πίνακα Συντήρησης των 10 αυτών Ε/Π, με τις ανάλογες προδιαγραφές. Από το βιβλιοπωλείο στο Μ. Πεύκο που μέναμε, αγοράζω δύο φύλλα χαρτόνι. Χάρακας, μολύβι, γόμα και στρωτά κεφαλαία γράμματα για τα κείμενα και ο πίνακας παίρνει σάρκα και οστά. Φτάνει στο 25^ο ΣΕ. Ντύνεται με διαφανές πλαστικό και αναρτάται. Η χαρά μου είναι απερίγραπτη που είμαι και εγώ στο «κόλπο».

Μαθητής της Α’ τάξης του Γυμνασίου Μεγάρων και από το παράθυρο της τάξης μου, που βρίσκεται υψομετρικά αρκετά πιο ψηλά από το Α/Δ, καθημερινά ρίχνω συνέχεια κλεφτές ματιές προς τα ‘κει. Καταγράφω κάθε κίνηση ενώ ο κινητήρας Avco Lycoming T-53-L-13A/B των 1400 hp που κινεί το δίφυλλο στροφείο, με τον πτερυγισμό που δημιουργεί, φουντώνει την φαντασία των νέων εκείνης της εποχής που προσδοκά στην πραγματοποίηση ενός ονείρου, την πτήση με ένα Huey.

Κυριακή του Αγ. Πάσχα, 13-4-1969. Το ΕΣ 601, ετοιμάζεται να προσγειωθεί στη πίστα που κατασκευάσθηκε, μπροστά στο 25ο ΣΕ (Δκτής Φέγγος Β. Υδκτης Αμπατζής Α.), για να υποδεχθεί τα νέα αποκτήματα. Η ώρα είναι περίπου 12:00, το γλέντι γίνεται μέσα στο υπόστεγο, η φωτογραφία έχει τραβηχθεί από τον αείμνηστο κ. Παυλίδη Φώτιο, πολιτικό προσωπικό της ΣΑΣ.

Το ΕΣ 603 στη πίστα του 25ου ΣΕ.

To Olive Drab FS34087 είναι το κυρίαρχο χρώμα των Ε/Π  Όπως προαναφέραμε οι πρώτες πτήσεις γίνονται χωρίς την μετέπειτα απόδοση των ελληνικών αριθμών κλήσης με πρώτο το ΕΣ601. Έτσι στο Ημερολόγιο Πτήσεων η καταγραφή τους γίνεται με τα τρία τελευταία ψηφία του S/N. Το 235 είναι το πρώτο που δοκιμάζεται και κατόπιν χαρακτηρίζεται σαν ΕΣ603. Χειριστές, ποιοι άλλοι; Αυτοί που είχαν πάει στην Αμερική (USAAVNS) τους προηγούμενους μήνες και έχουν επιστρέψει με την αμερικάνικη πουλάδα στο στήθος. Ονόματα πολλά. Θα μπορούσα να αναφέρω αρκετά, αλλά ίσως αδικήσω κάποιους με το να τους έχω λησμονήσει.

‘Ετσι έχουμε τις τέσσερεις πρώτες πτήσεις που έγιναν τον μήνα Ιανουάριο 1969:

Ημερομηνία	Αρ. Κλήσης	Πλήρωμα	Διάρκεια	Τύπος πτήσης
29/1/1969	235	Honaker – Παπαγεωργίου	1:00	Δοκιμαστική
30/1/1969	235	Honaker – Παπαγεωργίου	0:45	Εκπαιδευτική
31/1/1969	235	Honaker – Γρύσπος	1:00	Εκπαιδευτική
31/1/1969	235	Παπαγεωργίου – Μπούρμπουλας	1:00	Εκπαιδευτική

(Σημ. Σύμφωνα με προφορική αναφορά του κ. Παπαγεωργίου Ανδρέα).

Απόσπασμα από το ΑΗΠ του κ. Γρύσπου. Έχει υπογραμμισθεί η εγγραφή της πτήσης στις 31-1-1969, με το Ε/Π UH-1H 235

Απόσπασμα από το ΑΗΠ του κ. Μπούρμπουλα. Έχει υπογραμμισθεί η εγγραφή της πτήσης στις 31-1-1969 με το Ε/Π UH-1H 235.

Απο τα μέχρι στιγμής στοιχεία προερχόμενα απο τα ΑΗΠ των ανωτέρω χειριστών φαίνεται ότι……..

τα Ε/Π 233 (ΕΣ601) και 235 (ΕΣ603) πέταξαν μέχρι τις 10 Φεβρουαρίου 1969 για εκπαιδευτικούς σκοπούς με τα αμερικανικά call sign, ενώ από την επόμενη μέρα χαρακτηρίζονται ήδη σαν ΕΣ601…κτλ, όπως φαίνεται και στο παρακάτω απόσπασμα του ΑΗΠ, του κ. Γρύσπου.

Απόσπασμα από το ΑΗΠ του κ. Γρύσπου. Έχει υπογραμμισθεί η εγγραφή της πτήσης στις 14-2-1969, με το Ε/Π UH-1H 601.

Η πρώτη νυχτερινή εκπαίδευση γίνεται στις 17 Φεβρουαρίου 1969 :

Απόσπασμα από το ΑΗΠ του κ. Γρύσπου. Έχει υπογραμμισθεί η εγγραφή της νυκτερινής πτήσης στις 17-2-1969, με το Ε/Π UH-1H 603.

‘Ενα απο τα πρώτα αεροναυτιλιακά ταξίδια γίνεται στις 4 Μαρτίου 1969 :

Απόσπασμα από το ΑΗΠ του κ. Γρύσπου. Έχει υπογραμμισθεί η εγγραφή της πτήσης στις 4-3-1969, με το Ε/Π UH-1H 601, Α/Ν ταξείδι ΜΕΓΑΡΑ-ΘΕΣ/ΝΙΚΗ-ΑΛΕΞ/ΛΗ.

Και η πρώτη επιχειρησιακή (ή απο τις πρώτες) κοινή εκπαίδευση με τις Ειδικές Δυνάμεις γίνεται στις 31 Μαρτίου 1969 :

Απόσπασμα από το ΑΗΠ του κ. Γρύσπου. Έχει υπογραμμισθεί η εγγραφή της πτήσης στις 31-3-1969, με το Ε/Π UH-1H 603, Για ρίψη αλεξιπτωτιστών.

Σε επίπεδο τεχνικής υποστήριξης, το όλο εγχείρημα υποστηρίζεται από δύο τεχνικούς της Bell Helicopters, ένας για το σκάφος και ένας για τους κινητήρες καθώς επίσης και με τους πρώτους αξιωματικούς και υπαξιωματικούς του Τεχνικού Σώματος που έχουν βγάλει τα αντίστοιχα αμερικάνικα σχολεία. Καμία εμπλοκή ή πρόβλημα δεν παρουσιάστηκε κατά την συναρμολόγηση.

Για την Ιστορία, τα 10 πρώτα Huey με τα αντίστοιχα S/N είναι:

ΑΣ	US Army	Bell	ΑΣ	US Army	Bell
ΕΣ601	68-15233	10163	ΕΣ606	68-15414	10344
ΕΣ602	68-15234	10164	ΕΣ607	68-15416	10346
ΕΣ603	68-15235	10165	ΕΣ608	68-15415	10345
ΕΣ604	68-15231	10161	ΕΣ609	68-15417	10347
ΕΣ605	68-15232	10162	ΕΣ610	68-15418	10348

Στη παρέλαση για την 28^η Οκτωβρίου 1969 στην Αθήνα,

Η φωτογραφία είναι από το 2ο τεύχος του περιοδικού ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΤΗΣΕΩΝ της ΔΑΣ/ΓΕΣ. Φαίνεται καθαρά η διέλευση των 2 τετράδων πάνω από το Πανεπιστήμιο Αθηνών.

η Αεροπορία Στρατού συμμετέχει με 2 τετράδες σε σχήμα «διαμάντι» ή «ρόμβος» η κάθε μία, εγκαινιάζοντας ταυτοχρόνως την πρώτη δημόσια εμφάνιση των Huey. Ο Αθηναϊκός λαός σηκώνει τα κεφάλια ψηλά και καμαρώνει. Θυμάμαι να έχω φωτογραφίσει αυτές τις ιστορικές στιγμές. Δυστυχώς μετά από 40 χρόνια και με μερικές μεταθέσεις της οικογένειας δεν κατάφερα να τις βρω για να τις μοιραστώ μαζί σας.

Τα Huey συνεχίζουν να καταφθάνουν. Δημιουργείται ο 1^ος Λόχος Ε/Π. Λίγο αργότερα μετασταθμεύει στο Α/Δ της Ν.Ιωνίας του 24^ου ΛΑΣ, όπου δημιουργείται το 1^ο ΤΕΑΣ. Αργότερα στο «γειτονικό» Στεφανοβίκι καταφθάνει η ΣΑΣ με τα δικά της Huey.

Θυμάμαι μια πτήση το καλοκαίρι του 1976 με τον αείμνηστο Γιάννη Μπαμπασάκη μέχρι τα Καλά Νερά, και την αγωνία μου να βρω και να φορέσω μια φόρμα στα μέτρα μου για να μπορέσω να «χωθώ» πιο διακριτικά στο Ε/Π και να μη χάσω αυτή την ευκαιρία. Θυμάμαι που καθόμουνα πίσω από τους χειριστές στην αριστερή πλευρά, με την ενδοεπικοινωνία ανοιχτή, τον θόρυβο του κινητήρα με τους κραδασμούς του και την μαγεία της πτήσης να με αγκαλιάζει.

Τα Agusta-Bell 205 ήρθαν να προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα UH-1H.

(σημ.: Για την ακρίβεια ήταν AB-205A-1 σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρία, γιατί το απλό ΑΒ-205Α αντιστοιχούσε στο UH-1D), μαζί με τις δικές τους ιδιαιτερότητες, πιο ευαίσθητα, παραλλαγή «ερήμου» (Brown FS30108, Sand FS33690, Light Gray FS 36622), διαφοροποίηση του κέντρου βάρους .

Συνολικά 77 UH-1H και 43 AB-205 βρέθηκαν στις τάξεις της Ελληνικής Αεροπορίας Στρατού.

ΕΣ 637, 1975

Με την έναρξη της λειτουργίας του 307 ΤΣΥΑΥ, μετά τις επιθεωρήσεις IRAN τα Ε/Π βάφονται με την παραλλαγή τύπου «Βιετνάμ» (Tan FS30219, Forest Green FS34079, Light Green FS34102, Light Gray FS36622).

ΕΣ 696 Απρ. 2008

ΕΣ 614 Απρ 2008

ΕΣ 658, ΕΣ 664, ΕΣ 646 Απρ 2008

ΕΣ 685 Ιουν 2008

Με την εξέλιξη της έρευνας, η βαφή αντί-IR Helo Drab FS34031 έρχεται να αντικαταστήσει οριστικά ότι προηγούμενο υπήρχε.

Τα Τάγματα πολλαπλασιάζονται όπως και οι διαθέσιμοι χειριστές που παίρνουν από τα πτητικά τους μέσα, τα καταπληκτικά Huey, ότι το καλύτερο, σαν άλλοι προπονητές από τους παίκτες τους. Και πολλοί από σας έχετε πραγματοποιήσει αποστολές, και δη κοινωνικού χαρακτήρα, με δύσκολες συνθήκες, μιας και το Huey δεν έχει τις δυνατότητες που διαθέτουν σήμερα τα σύγχρονα, εξελιγμένα Ε/Π.

40 χρόνια πριν γεννιέται η ραχοκοκαλιά της Αεροπορίας Στρατού. 40 χρόνια μετά τα Huey εξακολουθούν να προσφέρουν.

Πολλά έχουν ακουστεί, αλλά τίποτα δεν θα μειώσει την προσφορά τους.

40 χρόνια μετά, το δέσιμο είναι τέτοιο που θαρρείς μας κοιτούν, μας μιλούν.

Είναι κάτι δικό μας. Έχουν κάτι το επιβλητικό, έχουν το δικό τους χαρακτηριστικό ηχητικό γνώρισμα, είναι μέλος άξιο της οικογενείας της Αεροπορίας Στρατού.

Αν όχι όλοι, οι περισσότεροι με αυτά ανδρωθήκατε.

Τι λέτε;

Καιρός να το γιορτάσουμε…..

….με μια μέρα λοιπόν αφιερωμένη στο θρυλικό μας Ε/Π με τα Α/Δ μας ανοιχτά στο κοινό, με static & flight display show…

Και όταν ο καιρός θα έρθει για να τα αποσύρουμε…..

κάποια από αυτά, γιατί όχι το ΕΣ 601 και ΕΣ 696 ( το πρώτο και το τελευταίο), να τα διαφυλάξουμε σε πλήρη πτητική κατάσταση.

Καλές Πτήσεις στους χειριστές του και ακόμη Καλύτερες Προσγειώσεις σε όλους σας.

Δημήτρης Σαμπάνης

Αθήνα Ιανουάριος 2009